انتخابات

یک: گاهی اوقات که اظهارنظرهای مردم را می‌شنوم، برایم سوال می‌شود که آیا همه حق رای‌دادن دارند؟ یعنی آیا هرکس با هر دیدی باید بتواند رای بدهد؟ و خب این جواب ساده را به خودم می‌دهم که اگر نخواهیم بگذاریم همه رای بدهند دقیقا چه کسانی باید رای بدهند؟ و چه کسی می‌تواند تعیین کند چه کسانی می‌توانند رای بدهند یا خیر. همین مسئله به من یادآوری می‌کند که انتخابات یک حق عمومی است. اگر من به هر دلیلی با رای همسایه‌ام مخالفم تنها راه این است که با استفاده از ابزارهای عقلانی موجود قانعش کنم اشتباه می‌کند نه اینکه حق رای را از او سلب کنم. این بخشی از یک روند مداوم مدنی است که جلوتر به آن اشاره خواهم کرد.

شرافت

وسط شهری که روزش را با دروغ شب می‌کند، آنچه زندگی را سخت‌تر می‌کند نه آدم‌های فاسد که وجود آدم‌های شریف است. وقتی با این اوضاع خو بگیری آنچه آزاردهنده می‌شود وجود خوب‌ها است و نه بدها. آقای فلانی مرد شریفی است. شریف‌تر از آنچه که من بتوانم بفهممش. جایی کار می‌کند که با کمی رشوه می‌تواند زندگی‌اش را دگرگون کند. رشوه‌ای که در این سیستم بی‌حساب‌و‌کتاب نه کسی می‌فهمد نه اصلا ترسی وجود دارد که کسی بفهمد. الآن در خارج شهر زندگی می‌کند. پول ندارد در شهر خانه بگیرد. خودش و خانواده‌اش پذیرفته‌اند که شریف زندگی کنند حتی اگر قرار باشد در جایی با امکانات کمتر باشد. با این وجود، آدم بسیار چشم و دل سیری است. هزار تومان برایش کادو ببر، در اولین فرصت و به بهانه‌ای با دوهزار تومان برایت جبران می‌کند. این‌طور آدم‌ها کار را سخت‌تر می‌کنند. وقت حساب، وقتی جبر زمانه و اوضاع بد و هزار چیز دیگر را بهانه کنیم، او را نشانمان می‌دهند و دهانمان را می‌بندند. در همین زمان هم جلوی من و شما راه می‌رود و مدام یادآوریمان می‌کند که شرافت بها دارد، باید مردش بود.